លោក រីម គិន

រឿង​សូផាត និពន្ធ​ដោយ​លោក រីម គិន បាន​សរសេរ​តាក់តែង​ឡើង តាំងពី គ.ស ១៩៣៨ ប៉ុន្តែ​ពុំ​ទាន់​បាន​បោះពុម្ព​ផ្សាយ​ភ្លាម​ទេ  ។ សេចក្ដី​លំបាក ក្នុង​ការ​ផ្សាយ​រឿង​នេះ ដោយ​សារ​ពេល​នោះ ពុំ​ទាន់​សំបូរ​រោង​ពុម្ព​នៅ​ប្រទេស យើង​នៅ​ឡើយ  ។នៅ​គ.ស ១៩៥០ រឿង​នេះ​បាន​ចូល​ក្នុង​កម្មវិធី​សិក្សា​បឋម​ភូមិ ក៏បាន​បោះពុម្ព​ឡើង​ជា​លើកទី២ ហើយ​ភ្លាមៗ​នោះ​មាន​ការ​បោះពុម្ព​ជា​លើកទី​៣ ទី៤ បន្ត​មក​ទៀត ត្រាតែ​មក​ដល់ គ.ស ១៩៥៨ ទើប​រឿង​នេះ​ទទួល​បាន​ការ​និយម​ជា​ខ្លាំង​ក្នុង​មជ្ឈដ្ឋាន​អ្នក​សិក្សា​ទូទៅ  ។

ទាញ​យក​PDFhttps://goo.gl/nO9rNg

ប្រវត្តិ លោក នូហាច

លោក នូ ហាច
ក. ជីវប្រវត្តិ៖
កើតនៅថ្ងៃទី២៦ មិថុនា ១៩១៦ នៅកំពង់ព្រះ ស្រុកសង្កែ ខេត្តបាត់ដំបង។ បិតានាម ឃួន នៅ មាតានាម ឱ រមួច។ ពីកុមារធ្លាប់បានបួសរៀននៅវត្តក្នុងភូមិកំណើត រៀនអក្សរចេះមើលសាស្ត្រាបានយ៉ាងស្ទាត់។
ឆ្នាំ ១៩៣២ បានប្រឡងជាប់ចូលរៀននៅអនុវិទ្យាល័យស៊ីសុវត្ថិរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៣៩ ក្រោយដែលជាប់មធ្យមសិក្សាបត្រភាគទី១ ហើយលោកបានចូលធ្វើការជាចៅក្រម ផ្លាស់មកភ្នំពេញវិញក្រោយពីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍។
ឆ្នាំ១៩៤៧ បានទៅបម្រើនៅក្រសួងឃោសនាការកាន់កាប់ខាងការផ្សាយកាសែតនៅកម្ពុជា
ឆ្នាំ១៩៤៨ ធ្វើជាលេខាផ្ទាល់របស់ទ្រង់យុត្តិវង្ស កាលទ្រង់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ បន្ទាប់ពីទ្រង់យុត្តិវង្សសុគតទៅ លោកត្រឡប់មកក្រសួងឃោសនាការវិញធ្វើជានាយខុទ្ទកាល័យ។
ឆ្នាំ១៩៥២ លោកចូលទៅបម្រើនៅក្រសួងការបរទេសវិញដែលនៅជាប់មុខងារជាមន្ត្រីការទូតខ្មែរ។
ថ្ងៃទី១៦ មិថុនា ១៩៥២ ដល់ ២៣ មករា ១៩៥៣ សម្តេចនរោត្តមសីហនុ ជានាយកមន្ត្រីបានតែងតាំងលោកនូហាចជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសាធារណការ និងគមនាគមន៍ដោយក្រឹត្យលេខ២៥២ ថ្ងៃទី១៥ មិថុនា ឆ្នាំ១៩៥២។
លោកបានចូលជាសមាជិកនៃសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរតាំងពីថ្ងៃទី១៧ មករា ១៩៥៨។
ក្នុងក្រសួងការបរទេសលោកបានទទួលតំណែងចុងក្រោយបង្អស់ជាឯកអគ្គរាជទូតខ្មែរប្រចាំនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីប្រហែលនៅឆ្នាំ១៩៦៩។ លោកនិវត្តន៍ចូលភ្នំពេញវិញប្រហែលនៅរវាងឆ្នាំ១៩៧២។ លោកបានបាត់ខ្លួននៅសម័យខ្មែរក្រហម គឺរវាងឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់១៩៧៩។
ខ. ស្នាដៃសំខាន់ៗ៖
រឿងផ្កាស្រពោន (១៩៤៩)
រឿងនារីជាទីស្នេហា (១៩៥៣)
រឿងលាវណ្យ និងរវិន្ទ (ភាគ១ ១៩៥៣, ភាគ២ ១៩៥៥)
រឿងមាលាដួងចិត្ត (១៩៧២)

ជីវប្រវត្តិ លោកញ៉ុក ថែម

លោក ញ៉ុក ថែម

ក. ជីវប្រវត្តិសង្ខេប៖
កើតនៅថ្ងៃទី២២ មិថុនា ១៩០៣ នៅឃុំស្វាយប៉ោ ស្រុកសង្កែ ខេត្តបាត់ដំបង
បិតាឈ្មោះ ញ៉ុក ញ៉ មាតាឈ្មោះ ហៀក ជាកសិករនៅភូមិអូតាគី ឃុំជ្រៃ ស្រុកបាត់ដំបង ខេត្តបាត់ដំបង
កាលពីកុមារភាពគឺក្នុងឆ្នាំ១៩១៣ លោកបានទៅបួសរៀននៅវត្តពោធិវាល ស្រុកសង្កែ ខេត្តបាត់ដំបង។ លោកបានសិក្សាអក្សរសាស្រ្តជាតិក្នុងសំណាក់លោកគ្រូសូត្រ អ៊ីវ ទូច នៅវត្តពោធិវាល
នៅឆ្នាំ១៩១៨ លោកបានបព្វជ្ជាជាសាមណេរ ហើយបានសិក្សាធម៌វិន័យ និងភាសាបាលីក្នុងសំណាក់គ្រូអាចារ្យផ្សេងៗក្នុងខេត្តបាត់ដំបង
ឆ្នាំ១៩១៩ បានទៅបន្តវិជ្ជានៅបាងកក ប្រទេសថៃ។ លោកបានជាប់សញ្ញាបត្រធម្មសិក្សាថ្នាក់ត្រីនៅអំឡុងឆ្នាំ១៩២១ និងជាប់សញ្ញាបត្រធម្មសិក្សាថ្នាក់ទោ ក្នុងឆ្នាំ១៩២៣
ឆ្នាំ១៩២៤ បានបំពេញឧបសម្បទាជាភិក្ខុ និងជាប់សញ្ញាបត្របរិយធម៌ ភាសាបាលីទីមហា៣ប្រយោគ
ឆ្នាំ ១៩២៦ លោកបានជាប់ទីមហា៤ប្រយោគ
ឆ្នាំ ១៩២៨ លោកបានជាប់ទីមហា៥ប្រយោគ
ឆ្នាំ ១៩២៩ លោកបានជាប់ទីមហា៦ប្រយោគ
ឆ្នាំ១៩៣៦ លាចាកសិក្ខាបទមកជាគ្រហស្ថវិញ។

ខ. អំពីការងារ៖
១៩២៧ ដល់១៩៣០ ធ្វើជាគ្រូបង្រៀនភាសាបាលីនៅក្រុងបាងកក
១៩៣០ ត្រឡប់មកភ្នំពេញចូលធ្វើសមាជិកគណៈកម្មការប្រែព្រះត្រៃបិដក នៅពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ
១៩៣៨ ធ្វើការនៅក្នុងព្រះរាជបណ្ណាល័យកម្ពុជា មានមុខងារជាអ្នកចាត់់ចែងបោះពុម្ពផ្សាយនូវសៀវភៅផ្សេងៗ និងទស្សនាវដ្តីកម្ពុជសុរិយា
១៩៣៩ ជាតំណាងសម្តេចព្រះនរោត្តមសុធារស និងជាអធិបតីពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យក្រុងភ្នំពេញជាមួយតំណាងផ្សេងៗទៀត បានទៅរៀបចំកម្មវិធីសិក្សា និងសម្ភោធពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យនៅក្រុងហ្លួងព្រះបាង ក្រុងវៀងចន្ទនាប្រទេសឡាវ
១៩៤២ បានទៅសម្ភោធមន្ទីរពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យខេត្តឃ្លាំង ប្រទេសវៀតណាមខាងត្បូង
១៩៣៤ជាតំណាងរៀបចំកម្មវិធីសិក្សាសម្រាប់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ នៅប៉ាក់សេ ប្រទេសឡាវ
១៩៤៥ ធ្វើជាសាស្រ្តាចារ្យខ្មែរថ្នាក់ទី៥នៃសាលាគរិវិជ្ជា
១៩៤៦ ធ្វើការនៅពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យព្រមទាំងជាសាស្រ្តចារ្យនៅវិទ្យល័យស៊ីសុវត្ថិ
១៩៥០ លាឈប់ពីពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យចូលបម្រើការនៅក្រសួងសិក្សាធិការជាតិក្រោយពេលដែលបារាំងផ្ទេរវិទ្យាល័យស៊ីសុវត្ថិមកជាសម្បតិ្តជាតិ ហើយលោកធ្វើជាសាស្រ្តចារ្យជាប់សន្យារហូតមក
៦ឆ្នាំក្រោយមកលោកផ្លាស់ទៅធ្វើជាសាស្រ្តចារ្យខ្មែរនៅវិទ្យាល័យមុនីវង្សនាក្រុងបាត់ដំបង
១៩៥៨ លោកផ្លាស់មកធ្វើការនៅវិទ្យាស្ថានជាតិគរុកោសល្យ នាក្រុងភ្នំពេញក្នុងឋានៈជាសាស្រ្តចារ្យផង និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវឯកសារអក្សរសាស្រ្តខ្មែរនៅវិទ្យាស្ថាននោះផង។ លោកជាសាស្រ្តចារ្យខ្មែរនៅសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល។
លោកញ៉ុក ថែមបានធ្វើជាសមាជិកក្រុមជំនុំវប្បធម៌តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៧ហើយលោកក៏ជាអ្នកបង្កើតសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរដែលនៅឆ្នាំ១៩៥៦។
លោកបានទទួលគ្រឿងឥស្សរយសជាគុណបំណាច់ផ្សេងៗពីបរទេស និងមាតុប្រទេសដូចជា ឥស្សរិយយសប្រទេសកម្ពុជាថ្នាក់មុន្នីសារាភ័ណ្ឌ (១៩៤០) ឥស្សរិយយសប្រទេសឡាវថ្នាក់អស្សឫទ្ធិក្រុងហ្លួង ឥស្សរិយយសថ្នាក់អស្សរិទ្ធិក្រុងអណ្ណាមនៃប្រទេសអណ្ណាម (១៩៤៣) មេដាយអស្សរាប្រាក់ប្រទេសកម្ពុជា (១៩៤៨) មេដាយអស្សរិទ្ធិមុន្នីសារាភ័ណ្ឌកម្ពុជា (១៩៥៧) មេដាយអស្សរាប្រាក់ប្រទេសកម្ពុជា (១៩៦០) មេដាយអស្សរិទ្ធិនៃប្រទេសកម្ពុជា (១៩៦២)
អនិច្ចកម្មនៅឆ្នាំ ១៩៧៤

គ. ស្នាដៃ៖
= ជាភាសាថៃ ឬបាលីថៃ៖ (កាលលោកទៅសិក្សានិងធ្វើការនៅប្រទេសថៃ)
នមោកថា
នានាជាតកវណ្ណនា
ធម្មនិទ្ទេសភាគ១
ទេវតាភាសិត ពុទ្ធភាសិត
= ជាភាសាខ្មែរ
ពុទ្ធប្រវត្តិសង្ខេប
ប្រជុំពុទ្ធភាសិត
មហាវេស្សន្តរជាតក (១៩៥៣)
ប្រជុំភាសិត ភាគ១ ភាគ២
បិសាចស្នេហា (១៩៤២)
ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ
កុលាបប៉ៃលិន (១៩៣៦ ឬ១៩៤៣)
ពន្លឺអាស៊ីទ្វីប (ប្រែ)
បញ្ញាសជាតកសង្ខេប ភាគ១ ភាគ២ (១៩៦៣)
វិធីប្រតិបត្តិធម៌
ឯកសហរាត្រី (ភាគខ្លះបកប្រែ)

សង្ខេបរឿង មាលាដួងចិត្ត

សង្ខេបរឿង៖

           ទីឃាវុធជាសិស្សរៀននៅវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិថ្នាក់ទី២ទំនើប។ ទីឃាវុធជាមនុស្សដែលមានអារម្មណ៍អណ្តែតអណ្តូង ចូលចិត្តការស្តាប់ចម្រៀងសៀម។ ពេលវិស្សមកាល ទីឃាវុធបានទៅលេងឪពុកម្តាយនៅភូមិអូតាគី ខេត្តបាត់ដំបង។ ពេលធ្វើដំណើរតាមរថភ្លើងបានជួបកញ្ញាជនជាតិសៀមម្នាក់មានរូបសម្រស់ល្អផូរផង់ជាងនារីក្នុងសុបិនទៅទៀត។ នាងនោះឈ្មោះចន្ទមណី។ អ្នកទាំងពីរសាសងគ្នាពីនេះពីនោះ ស្រាប់តែរថភ្លើងមកដល់ចំណតតែម្តង។ ទីឃាវុធនឹកស្តាយមិនចង់ឃ្លាតឡើយ។

         បុរសចំណាស់ម្នាក់កំពុងឈររេរា ឈ្មោះទេពកោសល្លវិចិត្រករ ជាឪពុកនាងចន្ទមណីដែលភៀសខ្លួនមកនៅស្រុកខ្មែរ ដោយរាជរដ្ឋាភិបាលសៀមចោទប្រកាន់គាត់ថាជាអ្នករួមគំនិតបះបោរប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលសៀម។ នាងចន្ទមណីបានណែនាំឪពុកនាងឲ្យស្គាល់ទីឃាវុធ ដែលបានជួយយកអាសារនាងក្នុងពេលធ្វើដំណើរ។ អ្នកទាំងបីស្វាគមន៍គ្នារួចក៏បែកគ្នាទៅកាន់លំនៅរៀងៗខ្លួន។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ទីឃាវុធពុំបានជួបមុខនាងចន្ទមណីទៀតទេ។

         ថ្ងៃមួយនៅពេលសម្រាកពីការសិក្សា ទីឃាវុធទៅមើលកុន ស្រាប់តែបានជួបពីរនាក់ឪពុក និងកូនម្តងទៀត។ នាងចន្ទមណីបានបបួលទីឃាវុធទៅលេងផ្ទះនាង។ ចាប់ពីពេលនោះមកទីឃាវុធបានចេញចូលផ្ទះនាងយ៉ាងញឹកញាប់ ធ្វើឲ្យអ្នកទាំងពីរកាន់តែជិតស្និទ្ធឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ហើយទីឃាវុធបានខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រទ្វេឡើង។ ក្នុងឱកាសវិស្សមកាលក្រុមគ្រួសាររបស់នាងចន្ទមណីបានបបួលទីឃាវុធទៅលំហែកាយនៅសៀមរាបអង្គរ។ ពេលធ្វើដំណើរនេះមានគ្រួសារវេគីបាននាំដំណើរទស្សនាគ្រប់ប្រាសាទទាំងអស់រហូតដល់ភ្នំគូលែន។ គូស្នេហ៍ទាំងពីរបានបន់ស្រន់ចំពោះព្រះភក្ត្រព្រះអង្គធំ សូមឲ្យសេចក្តីស្នេហាគេទាំងពីរបានសម្រេចដូចបំណង និងទទួលបាននូវសេចក្តីសុខ។

         ក្រោយពេលត្រឡប់មកពីដំណើរកំសាន្តវិញ ទីឃាវុធខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្ររហូតប្រឡងជាប់ជាស្ថាពរ។ គេសប្បាយរីករាយជាពន់ពេក បាននាំដំណឹងល្អនេះទៅប្រាប់នាងចន្ទមណី តែបែរជាធ្វើឲ្យចិត្តនាយប្រែជាស្រពាប់ស្រពោនទៅវិញ ដោយសារនាងចន្ទមណី និងឪពុកត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតវិញព្រោះម្តាយនាងមានជំងឺ ហើយលោកទេពកោសល្លត្រូវរួចពីទោសផង។

          តាំងពីពេលនោះមកស្នេហាអ្នកទាំងពីរត្រូវឃ្លាតឆ្ងាយ ចំណែកប្រទេសជាតិក៏មានភាពច្របូកច្របល់ដែរ សាលាត្រូវបិទទ្វារព្រោះគ្រូបង្រៀនមានកាតព្វកិច្ចបម្រើផ្នែកកងទ័ពវិញ។ ទីឃាវុធសម្រេចចិត្តឈប់រៀនហើយត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតវិញដោយសភាពការណ៍ក្នុង និងក្រៅប្រទេសមិនស្រួល ហើយបានដាក់ពាក្យសុំធ្វើការងាររដ្ឋបាលជាបាល័ដ្ឋនៅខេត្តពោធិ៍សាត់។

         ទីឃាវុធបានជួលផ្ទះមីងក្អាត់ ពូហ៊ីតស្នាក់អាស្រ័យ។ ការធ្វើការងារនៅខេត្តពោធិ៍សាត់ គេបានជួបប្រទះតែអំពើពុករលួយ ពាលាអាវាសែ។ ម្យ៉ាងទៀតបានទទួលដំណឹងពីសម្លាញ់វេគី ដែលជាគិញសម្ងាត់នោះថា នាងចន្ទមណី និងឪពុកនាងធ្វើការជាចារបុរស ចារនារី មកយកការណ៍នៅស្រុកខ្មែរធ្វើឲ្យទីឃាវុធមានការខឹងសម្បារជាខ្លាំង ក៏បានស្ម័គ្រចិត្តចូលបម្រើកងទ័ព។

         ការប្រយុទ្ធគ្នាបានផ្ទុះឡើង ធ្វើឲ្យទ័ពខាងយើងមានរបួស និងស្លាប់ជាច្រើននាក់។ ក្នុងចំណោមអ្នករងគ្រោះ ទីឃាវុធត្រូវរងរបួសធ្ងន់ជាងគេ តែត្រូវបាននាងចន្ទមណីបរិច្ចាគឈាមឲ្យ និងព្យាបាលជំងឺ ទើបទីឃាវុធបានជាសះស្បើយ។ ទីឃាវុធមិនបានត្រេកអរចំពោះការជួយសង្គ្រោះជីវិតពីនាងទេ ថែមទាំងបានប្រើសម្តីគំរោះគំរើយ អសីលធម៌ឲ្យនាងថែមទៀតផង តែនាងមិនខឹងនឹងកម្លោះទេ ព្រោះនាងមានហេតុផលច្បាស់លាស់។

          ពេលត្រឡប់ពីសង្គ្រាមវិញ ទីឃាវុធបានទទួលតំណែងជាចៅហ្វាយស្រុកពួក។ ពេលនោះព្រំប្រទល់ខេត្តខ្លះដូចជាបាត់ដំបង មួយភាគនៃពោធិ៍សាត់ខេត្តកំពង់ធំ ស្ថិតនៅក្រោមការកាន់កាប់របស់សៀម ធ្វើឲ្យប្រជាជនមានការលំបាកចេញចូលប្រកបរបរកសិកម្ម កំលោះរូបនេះត្រូវបានបង្ខំចិត្តរាប់អានជាមួយនាយអាំភើ និងនាងចុលានន្ទ ជាជនជាតិសៀម ដោយធ្វើការចេញចូលទៅមកផ្ទះរបស់គេមិនដែលដាច់។

         ថ្ងៃមួយនាយអាំភើបាននាំឪពុកមា និងប្អូនស្រីមកស្រុកខ្មែរទស្សនាអង្គរ ទីឃាវុធបានចាត់ចែងជូនដំណើរគ្រួសារនាយអាំភើ ដើម្បីតបស្នងដែលគេបានធ្វើល្អមកលើខ្លួន។ ទីឃាវុធមានការសោកស្តាយណាស់ដោយសម្លាញ់វេគីបានផ្តល់ដំណឹងខុសពីរឿងនាងចន្ទមណីនិងឪពុក។ ទីឃាវុធចង់ធ្វើការសុំទោសនាង តែពុំមានឱកាសសោះ។ ពេលទៅដល់របាយការណ៍ក្រោយពីទទួលទានអាហាររួចចុះងូតទឹក កំពុងតែបណ្តែតអារម្មណ៍ ស្រាប់តែនាងចន្ទមណីហែលទឹកមករកទីឃាវុធចង់សួររឿងរ៉ាវខ្លះៗ។ ទីឃាវុធបាននិយាយសុំទោសនាង តែពុំព្រមទទួលនាងធ្វើជាសង្សារជាថ្មីទេ ព្រោះគេបានសច្ចាចំពោះព្រះភ័ក្រ្តបដិមានៅអង្គរថា បើសៀមប្រគល់ខេត្តដែលគេយកទៅឲ្យមកខ្មែរវិញ ទើបរាប់អានសៀមជាមិត្តបាន។[...]

បរិវារសព្ទ

សម្ល សម្លុកៈ សម្លុក បង់ ប្រហ គឺ សម្ល បង់ ប្រហុក។

ស្នេហ៍ ស្នងៈ ស្នង នៃ មាស បែ គឺ ស្នេហ៍ នៃ មាស បង។

ស្បថ ស្បែៈ ស្បែ ដោយ ពាក្យ សច្ចា ប្រកាស ថា មិន កត់ គឺ ស្បថ ដោយ ពាក្យ សច្ចា ថា មិន កែ។

ស្លេក ស្លាំៈ ស្លេក ប៉ាំង គឺ ស្លាំង ពេក។

ហួង ហែងៈ ហែងសម្បត្តិ ទុក សម្រាប់ ខ្លួន អួង គឺ ហួង សម្បត្តិ ទុក សម្រាប់ ខ្លួន ឯង។

ឡូ ឡាៈ ឡា ដោយ អានាចូរ គឺ ឡូ ដោយ អានាចារ។ អានាចារ=កា រ ប្រព្រឹត្ត ខុស បែប បទ សណ្តាប់ ធ្នាប់។

អាចារ្យ អាចុំៈ អា ចុំ លោក គ្រូ ខ្ញារ គឺ អាចារ្យ លោក គ្រូ ខ្ញុំ។